Diecezjalny Instytut Muzyki Kościelnej w Legnicy powołany został do istnienia dnia 28 września 2015 roku, na mocy dekretu wydanego przez JE Ks. Biskupa Zbigniewa Kiernikowskiego, Biskupa Legnickiego. Zgodnie z treścią zatwierdzonego statutu, celem Instytutu jest prowadzenie działalności edukacyjnej, duszpasterskiej, organizacyjnej, koncertowej i promocyjnej w obszarze szeroko pojętej muzyki kościelnej. Funkcję dyrektora objął ks. dr Piotr Dębski. Diecezjalny Instytut Muzyki Kościelnej powstał w oparciu o tradycje i doświadczenie zdobyte w ramach działalności Diecezjalnego Studium Organistowskiego w Legnicy. Placówka ta utworzona została z inicjatywy JE Ks. Biskupa Tadeusz Rybaka, pierwszego Biskupa Legnickiego. Nabór uczniów i rozpoczęcie nauki nastąpiło w 1993 r. Dekret erekcyjny wydany przez Biskupa Legnickiego, pochodzi z dnia 02 października 1994 roku.

1. Tradycje edukacji muzycznej w dziedzinie muzyki kościelnej w Legnicy.

Legnica już w okresie średniowiecza była znaczącym ośrodkiem nauczania i pielęgnowania muzyki, a zwłaszcza muzyki kościelnej. Przez kolejne stulecia, aż do współczesności bogate tradycje muzyczne stanowią ważny dorobek dziedzictwa kulturowego miasta, Śląska, a także Polski. Pierwszym znaczącym ośrodkiem dla rozwoju muzyki była kaplica zamkowa pw. św. Benedykta, najwcześniej wzmiankowana w dokumencie Bolesława Kędzierzawego z 1149 roku. Tam dotarł w rozwiniętej formie chorał rzymski, który w następnych stuleciach był upowszechniany w środowisku Legnicy.

Znaczący wpływ na rozwój muzyki liturgicznej w świątyniach legnickich miało utworzenie archidiakonatu legnickiego w latach 1261 – 1262. Kaplica Grobu Świętego, położona przed bramą Głogowską, w 1348 roku podniesiona została do rangi kolegiaty. Erygowanie struktur Kapituły Kolegiackiej przyczyniło się do stworzenia ośrodka, w którym nauczano chorału gregoriańskiego i starannie wykonywano w czasie sprawowanej liturgii. Wielu archidiakonów przyczyniło się do tego, by legnicka Kolegiata Grobu Świętego była prężnym ośrodkiem kultury muzycznej. Szczególne zasługi w tej dziedzinie poniósł archidiakon Paszko, pełniący obowiązki w latach 1319-1326.

Na przełomie XIII i XIV w. szkolnictwo w Legnicy przeżywało dynamiczny rozwój. W tym czasie utworzona została szkoła parafialna typu trivium przy kościele Najświętszej Maryi Panny. Działalność klasztornej szkoły prowadzonej przez zakon legnickich franciszkanów wzmiankowana była już w 1294 r. W 1348 r. bp Przecław z Pogorzeli powołał do istnienia szkołę przy kolegiacie Grobu Świętego. Szczególne znaczenie odegrała szkoła parafialna utworzona przy kościele św. Piotra. Zdaniem E. Brzoski, placówka powstała już w 1301 r. Według informacji zawartych w publikacji Katarzyny Morawskiej założenie szkoły nastąpiło w 1307 r. Na mocy dokumentu z 31 października 1309 r., wystawionego przez bp. Henryka z Wierzbna, szkoła otrzymała status wyższego stopnia kształcenia na poziomie quadrivium. Wykładano w niej siedem sztuk wyzwolonych: gramatykę, retorykę, dialektykę, arytmetykę, geometrię, astronomię i muzykę. Szkoła św. Piotra zyskała opinię ośrodka o wysokim poziomie nauczania. Jej dobre imię znane było daleko poza granicami miasta. W historię jej działalności wpisały się nazwiska uczonych znanych na wielu europejskich uczelniach. Należy do nich Witelon, urodzony w Legnicy ok. 1230 r. Duchowny ten był absolwentem uniwersytetu w Bolonii. Wykłady z zakresu zasad optyki wygłaszał na uniwersytecie w Padwie. Pełnił funkcję dziekana katedry wrocławskiej, był kanonikiem głogowskim i archidiakonem kolegiaty legnickiej. W kościele św. Piotra w Legnicy pełnił obowiązki proboszcza, zaś w szkole św. Piotra był nauczycielem. Prawdopodobnie wychowankiem szkoły był także Jerzy Liban, urodzony w 1464 r. w Legnicy duchowny, wybitny teoretyk muzyki, kompozytor i znawca filologii greckiej. Troska o piękno sprawowanych obrzędów w kościele św. Piotra, a także w innych kościołach Legnicy, wyrażała się przez systematyczną naukę śpiewu oraz pełnienie posług muzycznych podczas sprawowanych obrzędów. Tak rozumiane cele działalności dydaktycznej szkoły sformułowane zostały w dokumencie fundacyjnym bp. Henryka z Wierzbna z 1309 r.:

„[…] w świętej miłości do naukowych studiów […] w nadziei, że wspaniałość służby Bożej będzie ciągle wzrastać w liczbie śpiewaków w kościele św. Piotra w Legnicy […]”.

Wzorem innych szkół parafialnych, uczniowie szkoły św. Piotra tworzyli zespół wokalny, powszechnie określany jako schola cantorum. Na jego czele stał kantor, będący głównym nauczycielem śpiewu. W literaturze źródłowej kantor określany jest także mianem auditor oraz centor. Spośród muzycznie zaawansowanych śpiewaków kantor wybierał zastępcę, którego nazywano succentorem lub signatorem. Do zadań zastępcy kantora należało praktyczne nauczenie uczniów śpiewu. Piastowanie urzędu nauczyciela muzyki i głównego kantora w szkole św. Piotra w dokumentach okresu średniowiecza oznaczało także sprawowanie urzędu kantora w kościele św. Piotra, później św. Piotra i Pawła. Z pierwszych dwóch wieków istnienia szkoły zachowało się tylko jedno nazwisko nauczyciela muzyki, był nim signator Johann von Tetschin. Do obowiązków kantora i succentora należało ćwiczenie repertuaru, troska o gromadzenie i przygotowanie śpiewów wykonywanych podczas wyznaczonych celebracji liturgicznych.

Kościół św. Piotra był w tym czasie w posiadaniu pokaźnego zbioru ksiąg liturgicznych. W inwentarzu sporządzonym w 1340 r. znajdowało się 26 pozycji. Wśród ksiąg liturgicznych pokaźne miejsce znajdowało piśmiennictwo naukowe. Tak znaczący zbiór z pewnością miał związek z dydaktyczną działalnością szkoły, a zwłaszcza z muzyką liturgiczną wykonywaną przez jej uczniów w kościele św. Piotra. Księgi liturgiczne, będące na wyposażeniu biblioteki, były bowiem podstawowym źródłem chorału gregoriańskiego wykonywanego podczas liturgii sprawowanej w kościele św. Piotra.

Legnica była również znanym ośrodkiem na Śląsku, w którym pielęgnowano tradycje budownictwa organów. Bardzo ożywioną działalność w XV w. prowadził cech skupiający miejscowych organmistrzów. Znaczący rozkwit twórczości i wykonawstwa muzycznego nastąpił w końcu XV i w XVI w. Duże zasługi w tej dziedzinie miała legnicka drukarnia Sartoriusa, która wydała wiele druków muzycznych. Trudno nie wspomnieć wspaniałych tradycji muzycznych, pielęgnowanych na zamku legnickim. Już od XIV w znana była książęca kapela dworska. Biblioteka zamkowa mogła poszczycić się unikalnymi muzykaliami, w śród których zbiory księcia Rudolfa zawierały cenne druki dzieł najwybitniejszych kompozytorów epoki renesansu. Wiek XIX był w Legnicy okresem rozwoju muzyki chóralnej. Powołana została do istnienia w tym czasie Akademia śpiewu, która stwarzała fundament dla realizacji zaawansowanego repertuaru  muzycznego wielu działających zespołów chóralnych.

2. Działalność Diecezjalnego Studium Organistowskiego w Legnicy (1993 – 2015).

Nową sytuację dla kontynuacji muzycznych tradycji miasta stwarzała reorganizacja administracji Kościoła Katolickiego w Polsce. Dnia 25 marca 1992 r Jan Paweł  II bullą Totus Tuus Ecclesiae Populus  powołał do istnienia Diecezję  Legnicką. Piastowskie miasto Legnica stało się więc siedzibą biskupa diecezjalnego. Pełnienie owocnej posługi duszpasterskiej wobec wiernych w ramach nowopowstałej diecezji wymagało utworzenia szeregu instytucji kościelnych. Po objęciu stolicy biskupiej pierwszy biskup legnicki ks. dr Tadeusz Rybak powołał do istnienia Kurię Biskupią, Diecezjalną Radę Duszpasterską, Kolegium Konsultorów, Caritas Diecezji Legnickiej, Wyższe Seminarium Duchowne, Kapitułę Katedralną oraz inne organy wspierające działalność kościoła partykularnego.

Szczególną troską od początku zaistnienia diecezji otoczone było przez Biskupa Legnickiego sprawowanie kultu. Dbałość o piękno Liturgii, o jej poprawne, zgodne z nauczaniem Kościoła celebrowanie stało się ważnym zadaniem do wypełnienia. W tym duchu należy rozumieć podjęte działania Biskupa, mające na celu rozwój muzycznej kultury Kościoła w Diecezji Legnickiej. Jednym z nich była organizacja odpowiedniej placówki o charakterze dydaktycznym i formacyjnym, której zadaniem byłoby przygotowanie wykwalifikowanych muzyków kościelnych, głównie organistów, psałetrzystów i kantorów. Powstanie takiego ośrodka miało dokonać się w oparciu o wskazania zawarte w takich dokumentach jak  Konstytucja o Liturgii Soboru Watykańskiego II, Instrukcja o Muzyce w Świętej Liturgii Musicam Sacram oraz Instrukcja Episkopatu Polski o Muzyce Liturgicznej po Soborze Watykańskim II. Pierwszym krokiem było powierzenie w 1993 r przez Ks. Biskupa Tadeusza Rybaka prac przygotowawczych nad utworzeniem studium organistowskiego na terenie Legnicy księdzu Józefowi Adamowiczowi.  Miał on a za zadanie nawiązać kontakt z Ks. prof. Norbertem Jonkiem, doświadczonym wykładowcą Metropolitalnego Studium Organistowskiego we Wrocławiu w celu zapoznania się ze statutem, regulaminem i programem nauczania tejże palcówki. W pierwszym zamyśle legnickie studium miało być utworzone na bazie wieloletnich, wrocławskich tradycji kształcenia organistów.

Utworzenie Diecezji Legnickiej zainspirowało do działania środowiska lokalne na rzecz stworzenia nowych, samodzielnych instytucji kościelnych. Liczne, cenne inicjatywy podejmowane były spontanicznie przez osoby świeckie, czynnie uczestniczące w życiu Kościoła. Do osób tych zaliczyć można Benedykta Ksiądzynę, dyrygenta Legnickiej Orkiestry Symfonicznej i pedagoga Państwowej Szkoły Muzycznej I i II st. w Legnicy. Idea utworzenia studium organistowskiego dla potrzeb nowej diecezji była mu bardzo bliska. Szybko włączył się do prac związanych z powstaniem tej placówki wnosząc przy tym doświadczenie pedagoga oraz muzyka kościelnego wypracowane na podstawie wieloletniej praktyki w charakterze organisty. Cenna okazała się także znajomość tradycji Studium Organistowskiego Diecezji Opolskiej, którego był uczniem. Pierwszy projekt przedstawiony został  Ks. Biskupowi Tadeuszowi Rybakowi wiosną 1993 r podczas spotkania, w którym uczestniczyli: Ks. prof. Norbert Jonek, Ks. Józef Adamowicz i Benedykt Ksiądzyna. Był on owocem wielu przemyśleń i dyskusji, które wynikały z pewnych rozbieżności, co do modelu nowej placówki. W myśl zaprezentowanego wówczas planu legnicki ośrodek miał być filią Metropolitalnego Studium Organistowskiego we Wrocławiu. Grono pedagogicznego w większości miało zasilone być przez kadrę szkoły macierzystej. Zajęcia miały być prowadzone w salkach katechetycznych przy parafii p.w. św. Jacka w Legnicy. Do zatwierdzenia powyższego planu nie doszło. Zwyciężyła idea utworzenia samodzielnego studium w oparciu o miejscową kadrę nauczycieli. Aprobatę uzyskał drugi projekt, który zawierał taki model funkcjonowania placówki. Pierwszy nabór uczniów miał miejsce w 1993 r. We wrześniu rozpoczęto regularne zajęcia w kilku pomieszczeniach należących do domu parafialnego przy kościele św. Jacka w Legnicy. Grono pedagogiczne składało się wówczas z następujących osób: Ks. mgr Józef Adamowicz – dyrektor, Ks. mgr Jan Pryputniewicz TS, mgr Benedykt Ksiądzyna, mgr Zenon Siegieńczuk i Stanisław Lachowski. Aktem ostatecznie regulującym funkcjonowanie Diecezjalnego Studium Organistowskiego w Legnicy, był wydany dekret przez Biskupa Legnickiego z dnia 02.10.1994. W tym samym czasie zatwierdzony został także program nauczania, statut oraz regulamin. We wrześniu 1994 r. stanowisko dyrektora objął Ks. mgr Andrzej Białek.

W szybkim tempie nastąpił rozwój działalności Studium: zwiększyła się ilość zainteresowanych nauką gry na organach, dzięki rzetelnej pracy pedagogów udało się nakreślić wyraźny charakter i styl nowej placówki. Wypracowano w niedługim czasie ustalone sposoby działania, powoli zaczęły krystalizować się namiastki tradycji. Z biegiem czasu nastąpiły zmiany w składzie osobowym nauczającej kadry. W 1994 odszedł ze Studium Ks. Józef Adamowicz, zatrudniony natomiast został Ks. dr Stanisław Araszczuk, wicerektor Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Legnickiej, prowadząc zajęcia z liturgiki. We wrześniu 1996 pracę rozpoczął mgr Tadeusz Owoc, były zastępca dyrektora Państwowej Szkoły Muzycznej I st. w Lubinie. Na początku roku szkolnego 1999 – 2000 grono pedagogiczne poszerzył mgr Ryszard Rydz, doświadczony pedagog klasy organów Państwowej Szkoły Muzycznej I i II st. w Legnicy. W czerwcu 2000 roku z pracy w Studium zrezygnował Ks. Stanisław Araszczuk. Bezpośrednio po zakończeniu studiów na Instytucie Muzykologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w 2000 roku pracę podjął Ks. mgr lic Piotr Dębski, prefekt Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Legnickiej, który podjął prowadzenie zajęć z liturgiki, chorału gregoriańskiego, śpiewu liturgicznego i chóru. Dnia 25.12. 2001 r po ciężkiej chorobie zmarł mgr Tadeusz Owoc, którego doświadczenie i  zaangażowanie w pracę dydaktyczną bardzo cenione było wśród pedagogów i słuchaczy. W czasie trwania choroby zajęcia prowadziła mgr Diana Owoc, córka zmarłego, która po śmierci ojca pracowała w Studium do końca roku szkolnego 2004 – 2005. Dnia 03.07.2002 roku zmarł Stanisław Lachowski, utalentowany muzyk: organista i skrzypek, szanowany pedagog. Przez wiele lat piastował funkcję organisty w katedrze legnickiej. W latach 2001 – 2003 obowiązki nauczyciela w klasie organów pełniła Magdalena Walasek. We wrześniu 2004 roku obowiązki nauczyciela gry na organach objął mgr Marek Fronc, absolwent Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie w klasie organów prof. Andrzeja Chorosińskiego. Od początku roku szkolnego 2005 – 2006 lekcje z zasad muzyki, kształcenia słuchu, historii muzyki i nauki gry na fortepianie podjęła mgr Beata Szczepanik, doświadczony pedagog Państwowej Szkoły Muzycznej I i II st. w Legnicy. W latach 2005 – 2008 lekcje z nauki gry na fortepianie prowadził mgr Michał Malec. W 2007 roku grono pedagogiczne poszerzył ks. mgr Daniel Gołębiowski, absolwent Instytutu Muzykologii KUL. Powierzone zostały mu lekcje z chorału gregoriańskiego, śpiewu liturgicznego i akompaniamentu liturgicznego. Od początku roku szkolnego 2008 – 2009 pracę w Studium podjął Dariusz Szczepanik, nauczyciel legnickiej szkoły muzycznej, który przejął lekcje z historii muzyki i kształcenia słuchu. W 2009 roku rezygnację z funkcji dyrektora Studium złożył ks. mgr Andrzej Białek. Dnia 01.09.2009 roku ks. Biskup Stefan Cichy, Biskup Legnicki na stanowisko to mianował ks. mgra-lic. Piotra Dębskiego. Od września 2014 roku do grona nauczycieli gry na organach włączony został mgr Antoni Pokora, absolwent Akademii Muzycznej im. Ignacego Paderewskiego w Poznaniu, w klasie prof. Sławomira Kamińskiego.

Baza lokalowa w ciągu pierwszych lat działalności Diecezjalnego Studium Organistowskiego zorganizowana była w Legnicy przy ul. Nadbrzeżnej nr 3 w salach domu parafialnego przy kościele pw. św. Jacka. Z biegiem czasu liczba potrzebnych pomieszczeń była już niewystarczająca. Coraz bardziej uciążliwa stawała się kolizja wynikająca z prowadzonego nauczania w ramach Studium oraz działalności duszpasterskiej agend należących do miejscowej parafii. W związku z tym zaistniała pilna konieczność zmiany lokalu. Po uzgodnieniu z Legnicką Kurią Biskupią, siedzibę Studium przeniesiono na teren parafii pw. Trójcy Św. w Legnicy. Znajdujący się tam budynek parafialny przy ul Rzemieślniczej nr 3 wyposażony był w kaplicę oraz salki katechetyczne. Po przeprowadzeniu gruntownej renowacji i modernizacji ze środków Legnickiej Kurii Biskupiej, obiekt dostosowano do dydaktycznych potrzeb Studium. Zakończenie remontu i przeniesienie siedziby nastąpiło w maju 1999 r. W budynku przy ul. Rzemieślniczej mieściła się następująca baza lokalowa: parter – kaplica, pełniąca funkcję auli oraz sali lekcyjnej, hol, toalety; I piętro – dwie sale lekcyjne i kuchnia dla uczniów; II piętro – sala lekcyjna, sala z organami, pokój nauczycielski. Systematyczna praca w zakresie dydaktyki muzycznej oraz dobry poziom nauczania przyczyniły się do zdobycia zaufania wśród duchowieństwa i wiernych poszczególnych parafii Diecezji Legnickiej. Dobra opinia o działalności Studium przyczyniła się do stopniowego wzrostu liczby kandydatów pochodzących nie tylko z terenu rodzimej diecezji, ale także z Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej, Diecezji Świdnickiej i Archidiecezji Wrocławskiej. Wobec tego baza lokalowa w budynku przy ul. Rzemieślniczej nr 3 w Legnicy stała się już niewystarczająca. Z inicjatywy dyrektora Studium podjęte zostały  w 2010 r. działania, mające na celu zmianę siedziby. Sprzyjające okoliczności nastąpiły po wygaszeniu w czerwcu 2011 r. dziennych studiów dla osób świeckich na Papieskim Fakultecie Teologicznym we Wrocławiu Filia w Legnicy. Sale dydaktyczne dla studentów teologii wraz z dziekanatem, znajdowały się na II piętrze w bocznym skrzydle gmachu Wyższego Seminarium Duchownego w Legnicy przy ul. Jana Pawła II nr 1. Do listy propozycji zagospodarowania opuszczonych pomieszczeń dołączona została petycja dotycząca przeznaczenia ich na nową siedzibę Diecezjalnego Studium Organistowskiego. W roku akademickim 2011 – 2012 w salach prowadzone były wykłady i ćwiczenia dla słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Podjęte przez dyrektora Studium działania związane ze zmianą siedziby miały związek z poszukiwaniami, mającymi na celu przyjęcia modelu instytucji, który bardziej odpowiadałby aktualnym wymogom prawodawstwa kościelnego i państwowego oraz spełniałby oczekiwania wypływające z zapotrzebowania w ramach Diecezji Legnickiej. Rozmowy na ten temat prowadzone były z ks. Biskupem Markiem Mendykiem, Wikariuszem Generalnym. Rada Pedagogiczna Studium wraz z Dyrektorem zaprezentowała kilka projektów reformy dotychczasowej działalności Studium. W trakcie prowadzonych rozmów, potrzeba poszerzenia bazy lokalowej stała się podstawą do jakichkolwiek działań związanych z rozwojem placówki i poszerzeniem dotychczasowej oferty w zakresie edukacji muzycznej. Koordynatorem i orędownikiem podjętych działań był Ks. Biskup Marek Mendyk. Po dokonaniu analizy i oceny planów rozwoju pozytywnie zaaprobował wniosek o przekazanie pomieszczeń dotychczas zajmowanych przez Fakultet Teologiczny na potrzeby Studium. W 2012 roku Biskup Stefan Cichy, Biskup Legnicki podjął decyzję o przeniesieniu siedziby Studium zgodnie z przedstawionym projektem. W czerwcu 2012 roku nastąpiła przeprowadzka z budynku przy ul Rzemieślniczej nr 3 do pomieszczeń przy ul. Jana Pawła II nr 1. Podczas wakacji przeprowadzono prace adaptacyjne zgodnie z wymogami regulaminu i planem zajęć dydaktycznych. Inauguracja roku szkolnego 2012-2013 odbyła się w nowej placówce, w której do dyspozycji było pięć przestronnych sal lekcyjnych, sekretariat, hol i toalety. Instrumentarium będące na wyposażeniu Studium obejmowało: organy elektroniczne – 4 szt., pianina – 3 szt., fortepian – 1 szt.

Absolwenci Diecezjalnego Studium Organistowskiego znajdują najczęściej zatrudnienie w parafiach Diecezji Legnickiej. Część osób pracuje w kościołach w Diecezji Świdnickiej Zielonogórsko-Gorzowskiej i Archidiecezji Wrocławskiej. Znaczna liczba absolwentów podejmuje dalszą drogę rozwoju poprzez studia na Akademiach Muzycznych i Uniwersytetach wybierając specjalność lub kierunek muzyka kościelna. Pierwsze dyplomy ukończenia Studium wydane zostały w 1998 r. W latach 1993 – 2015 dyplom uzyskało 65 osób. Po przekształceniu Studium na Diecezjalny Instytut Muzyki Kościelnej egzamin końcowy w 2016 r. złożyły 4 osoby. W tym samym roku 1 organista otrzymał świadectwo ukończenia dwuletniego Studium Podyplomowego. W sumie do końca 2016 roku świadectwo ukończenia otrzymało 70 osób. Wykaz absolwentów uszeregowany według daty złożenia egzaminu dyplomowego zamieszczony jest w poniższym zestawieniu.

1998: Roman Rewczuk, Zbigniew Popek, Paweł Adres, Elżbieta Cygan.

1999: Łukasz Kutrowski, Barbara Nieródkiewicz.

2000: Robert Czyż, Józef Golemo, Paweł Krippel, Tadeusz Konieczek

2001: Jadwiga Śmieszchalska, Adam Pedryc, Łukasz Braun, Piotr Ziętek.

2002: Jacek Boratyn, Damian Dębicki, Ireneusz Forszt, Magdalena Majchrzak,

Dominika Morman, Beata Mucha, Tomasz Susmęd

2003: Jędrzej Barczewski, Piotr Kościucha, Adriana Majerska, Jakub Stefanków,

Violetta Sługocka, Andrzej Zasadni

2004: Grzegorz Bukowski, Łukasz Kierski, Marcin Marciniak, Ewa Skotnicka,

Marcin Szumilas

2005: Jakub Glapiński, Marcelina Kostrakiewicz, Jolanta Feret

2006: Patrycja Środa, Jakub Sielicki, Maciej Kuriata

2007: Agnieszka Mysza, Jakub Choros, Arkadiusz Kobylarz,

2008: brak absolwentów

2009: Wojciech Banach, Jacek Chorągwicki, Kamil Janowski, Daniel Małucki

2010: Piotr Blok, Dariusz Słaboszewski, Radosław Warliński

2011: Paulina Buczkowska, Aleksandra Hajduczenia, Wojciech Mróz,

Michał Onyszkiewicz, Piotr Stefaniszyn

2012: Mateusz Nawrot, Adam Tokarczyk, Marcin Tyrcz

2013: Mateusz Kłosowski, Alicja Magdzińska, Piotr Marczuk

2014: Krzysztof Busłowicz, Agata Milińska, Jacek Miliński

2015: Jakub Haraś, Paweł Moszyński, Paweł Słodkowski

w 2016 roku, po przekształceniu Studium na Diecezjalny Instytut Muzyki Kościelnej, dyplom uzyskały następujące osoby: Urszula Białek, Dawid Bieniecki, Filip Borkowski, Szymon Wyka. Świadectwo ukończenia dwuletniego Studium Podyplomowego uzyskał: Krzysztof Busłowicz.

3. Przygotowanie i inauguracja działalności Diecezjalnego Instytutu Muzyki Kościelnej.

Lata funkcjonowania Diecezjalnego Studium Organistowskiego przyczyniły się do znaczącej poprawy w zakresie obsady funkcji organisty w parafiach w parafiach Diecezji Legnickiej wykwalifikowanymi muzykami kościelnymi. W ciągu kolejnych lat placówka poszerzała ofertę edukacyjną i wykazywała elastyczność w odniesieniu do potrzeb i zmian w systemie edukacji muzycznej na terenie kraju.

W 2006 roku Studium wraz z Referatem ds. Muzyki Kościelnej Legnickiej Kurii Biskupiej nawiązało współpracę z Diecezjalnym Duszpasterstwem Służby Liturgicznej, reprezentowanej przez Ks. Bogusława Wolańskiego, mającej na celu zorganizowanie regularnego kursu psałterzystów. Przygotowany został program formacyjny uwzględniający wykłady i ćwiczenia z przedmiotów z zakresu muzyki kościelnej, liturgiki i duchowości. Kurs kierowany był do członków służby liturgicznej w parafiach Diecezji Legnickiej. Pierwsza edycja odbyła się w 2006 r., kolejne przeprowadzone były w latach: 2008, 2010, 2012, 2014, 2016.

Zaistniała konieczność wprowadzenia zmian w programie nauczania w celu udoskonalenia procesu dydaktycznego. Początkowo czas trwania nauki w Studium wynosił 4 lata. Na pierwszy rok kierowane były osoby ze znajomością nut i zasad muzyki. Dla osób bez przygotowania muzycznego przeznaczony był kurs zerowy. Początkowo dla obu grup większość zajęć prowadzona była wspólnie. Od 2009 roku nastąpił rozdział, wraz ze szczegółowym opracowaniem programu dla roku zerowego. W tym samym roku wprowadzony został oddzielny przedmiot: akompaniament liturgiczny na II i IV roku.

Kolejnym poszerzeniem oferty edukacyjnej było zorganizowanie dwuletniego Studium Podyplomowego. Pierwszy nabór kandydatów odbył się w 2010 r. Program przygotowany został dla absolwentów Studium, które uzyskały III kategorię muzyka kościelnego w celu podniesienia kwalifikacji w zakresie wykonywanej posługi. Podstawy programowe wypływały z prawodawstwa muzyki liturgicznej, korespondowały także z powszechnie realizowaną praktyką doskonalenia zawodowego we wszystkich dziedzinach. W dwuletnim cyklu dydaktycznym rozłożonym na cztery semestry zaplanowane zostały zajęcia grupowe oraz indywidualne. Przedmiot wiodący: organy w wymiarze jedna godzina tygodniowo, w podobnym wymiarze akompaniament liturgiczny. Zajęcia zbiorowe: liturgika, śpiew liturgiczny i emisja głosu.

Nawiązanie współpracy z Akademią Muzyczną im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu stało się ważnym czynnikiem na drodze rozwoju działalności Studium. Dnia 29 maja 2005 r.  ks. Piotr Dębski na zaproszenie Fundacji Opus Organi wygłosił wykład bazylice pw. św. Elżbiety we Wrocławiu. Po wykładzie doszło do spotkania ks. P. Dębskiego z prof. AM Haliną Bobrowicz, prof. dr hab. Heleną Tomaszek – Plewą i prof. dr hab. Martą Kierską – Witczak, wykładowcami wrocławskiej uczelni. Podczas rozmowy podjęty został temat form kształcenia muzyków kościelnych na terenie Dolnego Śląska. Rozmowa zaowocowała chęcią podjęcia współpracy w zakresie przygotowania w ramach studiów na Akademii Muzycznej odpowiedniej oferty kształcenia dla osób pełniących funkcję muzyka kościelnego. Tok prac ruszył w szybkim tempie. Od października 2005 roku ks. Piotr Dębski poproszony został o prowadzenie zajęć z zakresu liturgiki na Wydziale Edukacji Muzycznej. Współpraca zaowocowała wkrótce utworzeniem Zakładu Muzyki Kościelnej na wrocławskiej uczelni wraz z przygotowaniem toku studiów w ramach specjalności muzyka kościelna na Wydziale Edukacji Muzycznej, Chóralistyki i Muzyki Kościelnej. Do współpracy zaproszony został wkrótce mgr Marek Fronc, nauczyciel Studium w Legnicy. Utworzenie na terenie Dolnego Śląska możliwości kształcenia muzyków kościelnych w ramach wyższych studiów na Akademii Muzycznej pociągało za sobą konieczność dostosowania poziomu nauczania na poziomie diecezjalnych ośrodków kształcenia organistów w celu stworzenia jednorodnego systemu nauczania na poszczególnych poziomach. Dla Studium absolwentów Studium pojawiła się perspektywa kontynuacji kształcenia na poziomie akademickim. Drogę kształcenia na poziomie wyższym podjęła znaczna liczba osób z dyplomem Studium. Nowa perspektywa stała dla młodych ludzi istotnym punktem odniesienia podejmowaniu decyzji w zakresie kształcenia. Dzięki współpracy z Akademią Muzyczną we Wrocławiu zorganizowany został w Krzeszowie cykl koncertów organowych Muzyka Dawnych Mistrzów. Pierwsza edycja odbyła się w 2009 roku. W harmonogramie cyklicznych działań Zakładu Muzyki Kościelnej AM wpisane zostały warsztaty dla muzyków kościelnych organizowane w listopadzie i marcu. Wśród organizatorów wspomnianych przedsięwzięć w sposób stały znajdowali się ks. Piotr Dębski i Marek Fronc.

Impulsem do zmiany dotychczasowego sposobu funkcjonowania Studium stały się działania o zasięgu ogólnopolskim inicjowane z ramienia Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kościelnych. W 2009 roku opublikowane zostały na lamach periodyku pt. Muzyk Kościelny, wydawanego przez Polskie Stowarzyszenie Muzyków Kościelnych  Normy ogólne dotyczące muzyków kościelnych posługujących w diecezjach Kościoła Katolickiego w Polce. Tam też zamieszczony został Statut diecezjalnych instytucji kształcenia muzyków kościelnych, a także Podstawy programowe dla diecezjalnych instytucji kształcenia muzyków kościelnych. Dokumenty powyższe, wypracowane w ramach działalności Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kościelnych, uzyskały aprobatę Konferencji Episkopatu Polski. Stały się wiec punktem odniesienia w sprawie modelu funkcjonowania.

Wskazane okoliczności miały wpływ na podjęcie działań w celu poszukiwania właściwego modelu jednostki dydaktycznej. Wyboru dokonano po zasięgnięciu opinii na temat funkcjonowania podobnych instytucji kształcenia muzyków kościelnych w poszczególnych diecezjach na terenie Polski. Najbardziej odpowiadające potrzebom Diecezji Legnickiej okazały się doświadczenia związane z procesem utworzenia i działalności Diecezjalnego Instytutu Muzyki Kościelnej w Opolu. Nawiązanie kontaktu z ks. drem hab. Grzegorzem Poźniakiem, dyrektorem DIMK w Opolu zaowocowało przygotowaniem projektu związanego z przekształceniem Studium w Legnicy. Ostateczny finał prac nastąpił w momencie powołania do istnienia Diecezjalnego Instytutu Muzyki Kościelnej w Legnicy na mocy dekretu z dnia  28 września 2016 r. podpisanego przez ks. Bpa Zbigniewa Kiernikowskiego, Biskupa Legnickiego.

Czas trwania nauki w Instytucie obejmuje 5 lat. Cykl dydaktyczny rozpoczyna rok zerowy, zorganizowany jako kurs wprowadzający dla kandydatów bez przygotowania muzycznego. Dalsze cztery lata nauki prowadzone sa według przyjętego w regulaminie programu nauczania. Nabór słuchaczy odbywa się na początku września na podstawie przesłuchania kandydatów w aspekcie ich predyspozycji muzycznych oraz stopnia zaawansowania. Proces dydaktyczny przewiduje udział w przedmiotach nauczania, rozmieszczonych w całym cyklu nauki w sposób następujący:

klasa 0 : fortepian, kształcenie słuchu z zasadami muzyki, emisja głosu, historia muzyki

klasa I : fortepian, emisja głosu, zasady muzyki, liturgika, kształcenie słuchu, historia muzyki i chór

klasa II: fortepian obowiązkowy (I semestr), organy (II semestr), harmonia, historia muzyki, liturgika, kształcenie słuchu, propedeutyka dyrygowania i prowadzenia zespołów, chór

klasa III: organy, akompaniament liturgiczny, harmonia, historia muzyki, chorał gregoriański, formy muzyczne, organoznawstwo, chór

klasa IV: organy, akompaniament liturgiczny, prawodawstwo muzyki liturgicznej, harmonia, chorał gregoriański, śpiew liturgiczny, formy muzyczne, chór, praktyka liturgiczno – muzyczna.

Wszystkie zajęcia teoretyczne prowadzone są w każdą sobotę w siedzibie Instytutu od godz. 8.15 do 14.05. Zajęcia z instrumentów odbywają się w siedzibie Instytutu oraz w kościele parafialnym pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Legnicy. Dla uczniów z okolic Jeleniej Góry nauka gry na organach ma miejsce w kościele parafialnym pw. Podwyższenia Krzyża Św. w Jeleniej Górze. Ze względu na indywidualny charakter nauczania gry na instrumencie, terminy lekcji z fortepianu i organów ustalane są osobno z każdym uczniem. Rok szkolny trwa od września do końca czerwca i podzielony jest na dwa semestry. Czas trwania ferii oraz przerw świątecznych dostosowany jest do terminów obowiązujących w szkolnictwie państwowym. Każdy semestr zakończony jest komisyjnym egzaminem z instrumentu oraz egzaminem lub zaliczeniem z przedmiotów pozostałych, zgodnie z zasadami zawartymi w regulaminie. Wpisu ocen i zaliczeń dokonuje się w indeksie słuchacza i na karcie egzaminacyjnej. Pełny okres nauki ukończony jest dyplomowym egzaminem końcowym. Składa się on z wewnętrznego egzaminu komisyjnego, który obejmuje wykonanie określonego repertuaru z literatury organowej oraz egzaminu z umiejętności prowadzenia akompaniamentu i śpiewu podczas mszy św. Egzamin ten przeprowadzony jest w czasie jednej z niedzielnych mszy w kościele pw. Najświętszego Serca P.J. w Legnicy.

Uczniowie Instytutu wykazują duże zróżnicowanie pod względem przynależności do grup wiekowych. Są wśród nich uczniowie szkół podstawowych, gimnazjów i licealiści, a także studenci i osoby w wieku dojrzałym. W zdecydowanej większości są to osoby pochodzące z parafii całego niemal obszaru Diecezji Legnickiej, nie brakuje również przyjeżdżających z terenów diecezji ościennych.

Działalność dydaktyczna i kulturotwórcza Instytutu przygotowuje odpowiednie kadry muzyków kościelnych i animatorów życia muzycznych do pracy na terenie poszczególnych parafii. Zaangażowanie na rzecz rozwoju muzyki kościelnej wpisuje się w kontekst wspaniałych muzycznych tradycji miasta Legnicy.